T24 Kültür Sanat
Salda Gölü Dünya Jeolojik Miras Listesi’ne Mars’a benzerliğiyle girdi. Prof. Dr. Nurgül Balcı, yaşanan iklim kriziyle çok çarçabuk yok olabilecek bir alan olduğu ihtarında bulundu.
İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) Maden Fakültesi Jeoloji Mühendisliği Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Nurgül Balcı, Burdur’daki Salda Gölü’nün “Dünyanın En Kıymetli 100 Jeolojik Miras Listesi”nde yer almasında Mars gezegenine benzerliğinin tesirli olduğunu kaydetti.
Dünya Jeoloji Kongresi’ne Salda’nın adaylık belgesini hazırlayan Balcı, Mars’a benzerliğiyle listeye girdiği için gölün bilim insanlarının daha çok ilgisini çekeceğini söyledi.
Bir yerin jeolojik miras olarak tanımlanabilmesi için rastgele bir jeolojik olayı tanımlayabilecek görsel bir pahaya sahip olması ve öteki jeolojik ögelerden ön plana çıkması gerektiğini vurgulayan Balcı, “Salda Gölü bu kritere sahipti. İkinci kriter de neden değerli olduğuyla ilgili bilimsel jeolojik bilgi birikiminin olması. En değerli katkım bu bilimsel bilgileri ortaya koymak oldu” dedi.
“Jeopolitik açıdan da kıymetli olduğunu belirledik”
İTÜ Jeomikrobiyoloji-Biyojeokimya Araştırma Kümesi’nin liderliğini de yapan Prof. Dr. Balcı, tez çalışmaları, bilimsel makaleler, ulusal ve milletlerarası bilimsel çalışmalarla Salda’nın ehemmiyetini dünya çapında ortaya koyduklarını lisana getirdi.
“Bilimsel bilgi bu seçimde değerli bir kriterdi, biz bunu sağladık. ‘Mars’taki Jezero kraterinde var olan karbonatlara nadir benzeyen yegane yerlerden biri Salda’ dedik. Buradaki izlerin, güneş sistemindeki gezegenlerde ve Mars’ta ömür arama çalışmalarına ip ucu olabileceğini gösterdik. Bunu söyleyebilmek için bilimsel bilgilerle yaptığınız projelerin milletlerarası toplulukta kabul görmesi gerekiyor. Bu çalışmaların kabulünü kurul üyeleri gördükten sonra Salda, jeolojik miras ilan edildi.”
Gölün etrafındaki karbonatların insan baskısı altında olduğunu dikkati çeken Balcı, Salda’nın yaşanan iklim kriziyle çok çarçabuk yok olabilecek bir alan olduğu ihtarında bulundu.
Balcı, bu nedenle gölün bilhassa korunması gerektiğini tabir ederek, “Başvuruda buna dikkati çekmeye çalıştık. Jeolojik Miras Kurulu da bu bilgiyi kıymetlendirerek listeye Salda Gölü’nü aldı. Bütün dünya buranın korunması gereken bir alan olduğunu kabul etti. Mars’la ilgili çalışan beşerler için burası odak noktası olacak. Bu manada göldeki bilimsel çalışmaların hızlandıracağını düşünüyorum. Türkiye’den jeolojik miras listesine aday başka yerlerle ilgili gereğince bilimsel çalışma yapılması gerekiyor. Nemrut niçin olamadı? Zira orasıyla ilgili daha fazla çalışılması ve milletlerarası topluluğun ikna edilmesi lazım.” değerlendirmesinde bulundu.
En son milletlerarası itibarlı bir mecmuada “Mars gibisi alkali bir göl” başlığıyla Salda’daki hidromanyezit, mikrobiyalitlerin morfolojik ve mikrobiyolojik çeşitliliği üzerine bilimsel bir makalelerinin daha yayımlandığını aktaran Balcı, makalenin Türkiye’den birinci yayım olduğunu bildirdi.
Bölge “jeopark” özelliği taşıyor
Salda, Acı ve Yarışlı üzere birçok değerli gölü barındıran Göller Bölgesi’nin “jeopark” potansiyeli taşıdığının altını çizen Balcı, bu sağlandığı takdirde bölgenin turizmine de kıymetli katkısı olacağını kelamlarına ekledi.
Uluslararası Jeoloji Bilimleri Birliğince başlatılan ve UNESCO tarafından desteklenen proje kapsamında 2 yılda bir açıklanan liste için Türkiye’den Burdur’daki Salda Gölü ve Bitlis’teki Nemrut Kalderası aday gösterilmişti.
Güney Kore’nin Busan kentinde ağustos ayında 37’ncisi düzenlenen Dünya Jeoloji Kongresi’nde, Türkiye’den Salda Gölü’nün “Dünyanın En Kıymetli 100 Jeolojik Miras Listesi”nde yer aldığı açıklanmıştı.
|
“Yunanistan’da Müslüman, Türkiye’de gavur tohumu”; Kayıp bir neslin kıssası ‘Mübadele’
|
